De drachtperiode
Vaststellen van de dracht bij de hond
Bij de hond is er geen betrouwbare manier om via bloedonderzoek vast te stellen of uw hond drachtig is. In theorie kan er tussen de 24e en de 32e dag van de dracht via het navoelen van de buik gekeken worden of uw hond drachtig is, dit is echter een zeer onbetrouwbare methode.
Om met zekerheid vast te kunnen stellen of uw hond drachtig is, kunnen we gebruik maken van echo-onderzoek of een röntgenfoto. Het onderzoek met behulp van de echo kan vanaf 28 dagen dracht. Het is bij dit onderzoek niet mogelijk het aantal puppy’s te tellen.
Vanaf dag 49 kan een röntgenfoto gemaakt worden om te kijken of uw hond drachtig is. Het voordeel van deze methode is dat we het aantal puppy’s kunnen bepalen. Op deze manier weet u tijdens de bevalling wanneer alle puppy’s uit de baarmoeder zijn.
Duur van de dracht bij de hond
Er is een grote variatie in de lengte van de dracht. De drachtlengte kan variëren van 56 tot 67 dagen, meestal vindt de bevalling rond de 63e dag plaats. Over het algemeen geldt dat grotere rassen ook grotere nesten krijgen en een kortere drachtperiode hebben. Bij kleinere rassen zien we vaak kleinere nesten en duurt de dracht ook vaak wat langer.
Wanneer uw hond meer dan 67 dagen drachtig is, spreken we van verlengde dracht. Neem dan contact op met de dierenarts.
Bijvoeren
Het is pas de laatste 2 weken van de dracht nodig de teef extra te voeren omdat in dit stadium de pups in de baarmoeder hard groeien. Het handigste is om de teef brokken te voeren omdat dit de meeste energie per gewicht bevat. Dit in tegenstelling tot blikvoer wat relatief veel water bevat. Daarnaast kan het nodig zijn om tijdens het zogen extra te voeren (zie verder).
De bevalling bij de hond
Voortekenen van de bevalling kunnen zijn:
• Temperatuurdaling
Vanaf dag 56 kunt u starten met 2x daags op een vast tijdstip de teef te temperaturen. Een normale lichaamstemperatuur is tussen de 38 en de 39 ºC. Op het moment dat u een temperatuurdaling van 0,5 tot 1,5 ºC ziet, kan dit een teken zijn dat de bevalling in aantocht is, hoewel dit soms nog wel een dag op zich laten wachten.
• Onrust en uitvloeiing
Vlak voordat de bevalling start wordt bij de teef wat uitvloeiing gezien. Deze kan variëren van helder tot troebel en soms een klein beetje bloederig. Ziet u grotere hoeveelheden vloeistof, dan is dat een teken dat de vliezen zijn gebroken en de bevalling aan de gang is.
Ook wordt de teef voor de bevalling vaak wat onrustiger. Ze gaan graven, willen vaker plassen/poepen en soms niet eten. Laat de teef zoveel mogelijk met rust om de stress te minimaliseren. En stel haar gerust als ze er om vraagt.
Verloop van de bevalling bij de hond
Tijdens de bevalling kunt u periodes van hevig persen zien, afgewisseld met periodes waarin ze slechts af en toe of niet persen. Het is niet abnormaal dat de teef tussendoor gaat slapen, eten of drinken.
Wanneer contact opnemen met de dierenarts
Het is voor eigenaren soms moeilijk te bepalen wanneer het te lang duurt tijdens de bevalling en wanneer er contact opgenomen moet worden met een dierenarts. Enkele richtlijnen zijn:
• Bij de eerste pup mag de teef, na het breken van de vliezen, tot 45 minuten (flink) persen of 1 tot 2 uur lang af en toe persen. Als het langer duurt, neem contact op met de dierenarts.
• Bij elke volgende pup mag de hond tot 30 minuten flink persen, als de teef langer hard aan het persen is, neem contact op met de dierenarts. .
• De tijd tussen twee pups kan vrij lang zijn, als er af en toe geperst wordt kan dit vaak wel 2 uur zijn. Daarnaast is het bij grote nesten deze periode vaak nog langer waarbij vaak gezien wordt dat de teef tussendoor gaat slapen.
Navelstreng
Vaak breekt de navelstreng vanzelf door. Dit kan gebeuren op het moment dat de pup geboren wordt of ietsje later. Soms bijt de teef de navelstreng zelf door.
U mag ook eventueel zelf de navelstreng doorbreken. Pak de navelstreng (niet te dicht bij de buik van de pup!) in beide handen tussen duim en wijsvinger en trek deze voorzichtig door. De bloedvaten trekken samen waardoor het bloeden vanzelf stopt. Eventueel kunt u bij een geringe bloeding de navelstreng enkele minuten goed dichtknijpen.
Einde van de bevalling bij de hond
De bevalling is afgelopen wanneer alle pups geboren zijn. Soms is het onduidelijk of dit het geval is. Het navoelen van de baarmoeder is vaak erg onbetrouwbaar omdat deze door de dracht sterk verdikt is.
Het wordt dat ook aanbevolen om tijdens de zwangerschap een röntgenfoto te maken zodat het aantal pups geteld kan worden. Op deze manier kan met zekerheid het einde van de bevalling worden vastgesteld.
Nazorg pups
De pups verkrijgen afweerstoffen via de moedermelk. Deze worden maar gedurende een korte tijd door de darmwand doorgelaten dus het is belangrijk dat de pups snel zelf gaan drinken.
Om bij te houden of de pups goed groeien is het belangrijk om ze elke dag te wegen en dit gewicht te noteren. Om de pups uit elkaar te houden kunt u ze merken met een daarvoor bestemd halsbandje in verschillende kleuren.
De pups mogen na de bevalling NIET afvallen, enkel in gewicht toenemen. In 10 dagen moet het lichaamsgewicht ongeveer verdubbeld zijn. Op het moment een pup gewicht verliest of slecht drinkt begin je tijdig met bij flessen. Wanneer de pup ook daar niet op reageert neem dan contact op met de dierenarts voor overleg.
Rond 10 dagen na de geboorte gaan de ogen open.
Nazorg teef
Na de bevalling wordt vaak nog uitvloeiing bij de teef gezien. De eerste 3 dagen mag deze roodbruin zijn, daarna mag het tot 15 dagen na de bevalling nog helder zijn. Op het moment dat de uitvloeiing troebel of stinkend wordt moet u contact opnemen met de dierenarts.
Vooral bij grote nesten moet de teef zoveel melk produceren dat ze meer voeding nodig heeft. Het handigste is om de teef brokken te voeren omdat dit de meeste energie per gewicht bevat. Dit in tegenstelling tot blikvoer wat relatief veel water bevat.
Ontwormen en enten
Pups kunnen op diverse manieren met spoelwormen besmet raken:
- In de baarmoeder
- Via de moedermelk
- Via de omgeving
Om te voorkomen dat de puppies in de baarmoeder besmet worden is het aan te raden om vlak voor de dekking de teef te ontwormen.
De puppy’s dienen ontwormd te worden op 2, 4, 6 en 8 weken leeftijd, zolang de jongen nog zogen is het verstandig om de moeder tegelijkertijd ook te ontwormen. Voor pups zijn ontwormingsmiddelen in pasta-vorm vaak handig in gebruik. Bij de eerste enting (op 6 weken leeftijd) kan ook een langwerkend middel (Stronghold®) toegediend worden.
De entingen worden gegeven op 6, 9 en 12 weken. De volgende enting is op 1 jaar leeftijd en vervolgens moeten de entingen jaarlijks gegeven worden.
Wilt u naar het buitenland met de hond of gaat de hond naar een kennel/pension? Vaak zijn er aanvullende entingen en eisen.
Chippen
Vanaf 1 januari 2013 is het verplicht om alle honden vóór de leeftijd van 7 weken te laten chippen. De chip moet voor de leeftijd van 8 weken geregistreerd zijn. U kunt dit combineren met de enting op 6 weken leeftijd.